ΡΕΠΟΡΤΑΖ-ΑΡΘΡΟ ΓΝΩΜΗΣ
ΦΩΤΕΙΝΗ ΔΟΞΑ
Με την ημέρα της «Καθαράς Δευτέρας», ξεκινά-αυτόματα-κατά την Ορθοδοξία και η Σαρακοστή, σημαίνοντας ταυτόχρονα το τέλος των Αποκριών.
Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ “ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ”.
Η «Καθαρά Δευτέρα», πήρε το όνομά της, λόγω του ότι οι Χριστιανοί «Καθαρίζονται» τόσο πνευματικά, όσο και σωματικά. Θεωρείται ημέρα νηστείας και αργίας, για όλους τους Ορθόδοξους Χριστιανούς.
Η νηστεία κρατά 40 ημέρες, όσες δηλαδή κι οι ημέρες, που νήστεψε ο Ιησούς Χριστός μας, στην έρημο. Ο εορτασμός της, είναι 48 ημέρες, πριν την Κυριακή της Αναστάσεως του Χριστού, γνωστό ως Χριστιανικό Πάσχα.
ΉΘΗ ΚΑΙ ΈΘΙΜΑ, ΑΝΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!!!
Το έθιμο της “Καθαράς Δευτέρας”, εορτάζεται πανελληνίως πολύ χαρακτηριστικά, αναβιώνοντας διαφορετικά έθιμα, σε κάθε περιοχή ανά την Ελλάδα, καθώς θεωρείται ως επίσημη αργία και μια εορταστική ημέρα, χαράς και ανεμελιάς, τόσο για μεγάλους, όσο και για μικρούς.
ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ ΛΑΓΑΝΑΣ
Ένα από τα παραδοσιακά έθιμα, που “στιγματίζουν” την ημέρα της Καθαράς Δευτέρας, είναι το ψωμί της Λαγάνας, συνοδευόμενη με ταραμά, χαλβά, θαλασσινά, λαχανικά, ελιές και παραδοσιακή φασολάδα, αλλά χωρίς λάδι, γιατί ξεκινά η Σαρακοστή και επομένως κι η νηστεία.
ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΧΑΡΤΑΕΤΟΥ
Ένα από τα Κύρια Έθιμα της ημέρας, είναι σαφέστατα το Πέταγμα του Χαρταετού, καθώς και το λεγόμενο Γαϊτανάκι. Η προέλευσή του είναι Προσφυγική-Μικρασιάτικη.
ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΑΓΑ
Στις περιοχές Μεστών, Ολύμπους και στο Λίθι της Χίου, αναβιώνει το Έθιμο του Αγά. Οι ρίζες του, έχουν προέλευση, επί της Τουρκοκρατίας. Ο Αγάς ήταν ο δικαστής της εποχής, όπου «καταδίκαζε» με το χιούμορ, τους θεατές του.
Η ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΗ ΤΟΥ ΜΠΕΗ
Ένα άλλο έθιμο, το οποίο και αυτό τυγχάνει να έχει τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία, είναι η μεταμφίεση κάποιου σε Μπέη. Ο ίδιος,αφότου μεταμφιεζόταν, περιφερόταν στις γειτονιές –είτε τις πόλης, είτε κάποιου γραφικού χωριού-για να μοιράσει ευχές.
ΤΟ “ΞΑΡΤΥΣΜΑ”, ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΑΠ’ΤΟΝ ΠΟΡΟ
Οι κάτοικοι του Πόρου, συνηθίζουν αυτή την ημέρα, να καθαρίζουν τα μαγειρικά σκεύη, από τα λίπη των κρεάτων, τα οποία καταναλώθηκαν τις ημέρες των Απόκρεων και το έθιμι αυτό, το ονομάζουν “Ξάρτυσμα”.
“O ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΠΑΠΑΔΩΝ”… ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ
Οι ιερείς συνηθίζουν να στήνουν χορό και στην συνέχεια ακολουθούν οι γέροντες της περιοχής, γι’ αυτό και ονομάζεται ο “Χορός των Παπάδων”.
ΤO… “ΛΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, ΑΝΗΘΙΚΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ”, ΑΠΟ ΤΟΥΣ “ΤΖΑΦΙΕΔΕΣ”!
Εκείνη την ημέρα οι… Τζαφιέδες, όπως ονομάζονται, ή αλλιώς οι Χωροφύλακες, οδηγούν τους κατοίκους της περιοχής στο Λαϊκό Δικαστήριο, Ανήθικων Πράξεων, με την κατηγορία ότι αντάλλαξαν απρεπείς χειρονομίες, προκειμένου να αποδοθεί δικαιοσύνη, από τους σεβάσμιους της πόλης.
ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΗΣ…ΚΑΜΗΛΑΣ, ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
Το έθιμο της Καμήλας, αναβιώνει ευχάριστα στο χωριό Κάινα, του δήμου Αποκορώνου, της Κρήτης.
ΟΙ…ΚΟΥΔΟΥΝΟΦΟΡΟΙ ΤΟΥ ΣΟΧΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Στην κεντρική πλατεία του Σοχού, στο νομό Θεσσαλονίκης, από το πρωί της Καθαρά Δευτέρας θα ξεκινήσουν οι εκδηλώσεις. Την αρχή θα κάνουν τα μουσικοχορευτικά συγκροτήματα, ενώ στις 2 το μεσημέρι θα εμφανιστούν οι “Κουδουνοφόροι” για να ξεσηκώσουν τους επισκέπτες.
ΤΟ…ΑΛΕΥΡΟΜΟΥΤΖΟΥΡΩΜΑ ΤΟΥ ΓΑΛΑΞΙΔΙΟΥ
Στο Γαλαξίδι, οι καρναβαλιστές πασαλείφονται με αλεύρι και χορεύουν κυκλικά.
ΤΟΥ…ΚΟΥΤΡΟΥΛΗ Ο ΓΑΜΟΣ,ΣΤΗΝ ΜΕΣΣΗΝΙΑ
Στη Μεθώνη Μεσσηνίας, αναβιώνει το έθιμο «Του Κουτρούλη ο Γάμος», όπου γίνεται αναπαράσταση ενός πραγματικού γάμου, που έχει τις ρίζες του στον 14ο αιώνα, ενώ στην Νέσουσα, οι αγρότες προσκαλούν την ευημερία, με το αγροτικό καρναβάλι.
Ο…ΝΕΟΜΑΓΝΗΣΙΩΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ
Στην Νέα Μαγνησία της Λαμίας, αναβιώνει ο Νεομαγνησιώτικος Γάμος.
Ο…ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ, ΣΤΑ ΤΡΙΚΑΛΑ
Κάθε χρόνο, την Καθαρά Δευτέρα, αναβιώνει ο Καραγκούνικος Γάμος, μια αναπαράσταση του παραδοσιακού γάμου, στα Τρίκαλα.
Ο…ΑΧΥΡΕΝΙΟΣ-ΓΛΗΓΟΡΑΚΗΣ
Στην περιοχή της Βόνιτσας, αναβιώνει το έθιμο του Αχυρένιου-Γληγοράκη, σύμφωνα με το οποίο ένας αχυρένιος ψαράς, βρίσκεται δεμένος πάνω σε ένα γάιδαρο, γυρνώντας μέσα από το χωριό και καταλίγοντας σε μια φλεγόμενη βάρκα.
ΤΑ..ΑΕΡΟΣΤΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΟΖΑΝΗ
Στον Πεντάλοφο Κοζάνης, οι ντόπιοι δεν πετούν χαρταετό την Καθαρά Δευτέρα, αλλά αυτοσχέδια αερόστατα, τα οποία κατασκεύασαν οι ίδιοι.
Ο…ΒΛΑΧΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ, ΤΗΣ ΘΗΒΑΣ
Στον «Βλάχικο Γάμο» της Θήβας, ο γαμπρός ξυρίζεται για να παντρυτεί κάποιον άνδρα συγχωριανό του, μεταμφιεσμένο σε νύφη.
ΟΙ…ΜΟΥΤΖΟΥΡΗΔΕΣ, ΤΗΣ ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ
Οι λεγόμενοι Μουτζούρηδες, απότ ην Βιστωνίδα, συνηθίζουν-εκείνες τις ημέρες-να μουτζουρώνουν με καπνά, τους επισκέπτες του χωριού.
ΟΙ…ΚΟΡΔΕΛΑΤΟΙ Ή ΑΛΛΙΩΣ ΛΕΒΕΝΤΕΣ
Στις κοινότητες Ποταμιά, Καλόξιδο και Λιβάδια της Νάξου οι κάτοικοι ντύνονται Κορδελάτοι ή Λεβέντες. Οι Κορδελάτοι είναι φουστανελοφόροι και η δεύτερη ονομασία τους Λεβέντες αποδίδεται στους πειρατές. Από κοντά τους ακολουθούν και οι ληστές, οι Σπαραρατόροι, που αρπάζουν τις κοπέλες για να τις βάλουν με το ζόρι στο χορό και στο γλέντι, που κρατάει ως το πρωί.
ΤΟ…ΜΠΟΥΡΑΝΙ ΣΤΟΝ ΤΥΡΝΑΒΟ
Μπουρανί είναι μία χορτόσουπα δίχως λάδι, γύρω από την προετοιμασία της οποίας στήνεται ολόκληρο το σκηνικό του παιχνιδιού με φαλλικά σύμβολα και τολμηρά πειράγματα από τους μπουρανίδες.
